Nog maar even en dan is het eindelijk weer zover… vastelaovend! Ik ben alweer weken te pas en te onpas carnavalsmuziek aan het draaien, mijn pakje aan het samenstellen en me gewoon aan het verheugen. Ik was dan ook van kleins af aan fan en ben zelfs een jaar jeugdprinses geweest van het dorp waar ik opgroeide. Genoeg reden om aan deze heerlijke traditie een blog te wijden. Laten we beginnen bij het begin.

Oorsprong

Wat sommige mensen misschien niet meer weten is dat carnaval van oorsprong een heidens volksfeest is. Het valt binnen de christelijke traditie op de zondag, maandag en dinsdag direct voorafgaand aan de vastentijd van 40 dagen. Het feest is dus bedoeld om nog een paar dagen helemaal los te gaan (dansen, alcohol drinken etc.) voordat er officieel een periode van vasten volgt. Ik weet nog wel dat ik het vasten vroeger iets serieuzer nam dan nu, met een jampotje waar ik alle snoepjes indeed die ik de dagen na carnaval normaal zou opeten. Heel eerlijk, dit hield ik meestal maximaal 3 dagen vol. Beter dan niets toch?!

Benaming

Dan de benaming van de traditie. We kennen het feest hier in Limburg vooral als ‘vastelaovend’. Maar ook de term ‘carnaval’ is ons natuurlijk niet onbekend. De meest waarschijnlijke oorsprong van het woord carnaval ligt in het Italiaanse carne levare (kerklatijn: carnem levare), wat opheffen/wegnemen van het vlees betekent, vroeger een meer voorkomende vorm van vasten. Vastelaovend staat simpelweg voor de avond(en) voorafgaand aan de vastenperiode.

Jaarlijks terugkomende events

Tijdens deze dagen zijn er in Limburg diverse, jaarlijks terugkomende, evenementen. En de van origine 3 dagen, zijn inmiddels op veel plaatsen uitgebreid tot 5 dagen. Zo wordt op donderdagavond voorafgaand aan de vasteloavend het ‘auw wieverbal’ georganiseerd. Zelf ken ik dit ‘bal’ vooral van de viering in Valkenburg. Van vroeger uit ging iedereen hier verkleed als oude dame heen (liefst met masker). Het was een sport om zo goed mogelijk verkleed te gaan zodat niemand je herkende. Tegenwoordig gaat vrijwel iedereen verkleed zoals hij/zij zelf leuk vindt.

Verder zijn bekende evenementen (Limburgers, ik noem slechts een paar voorbeelden): Kanon van het balkon, op de zaterdag voor vasteloavend in Sittard, de Boètegewoeëne Boètezitting in Venlo, ook op zaterdag en natuurlijk in vrijwel elk dorp en elke stad prachtige optochten.

Aswoensdag

En voor de echte diehards, zelfs op de woensdag na carnaval gaan veel mensen nog even ‘afkicken’ tijdens het ‘hieringbiete’ (haring bijten).

Vastelaovend 2019

Zelf ga ik dit jaar weer vieren in Maastricht. Hier wordt de vastelaovend traditiegetrouw ingeschoten met 11 kanonschoten op de zondagochtend om 12.11u op het Vrijthof. Tevens wordt hier dan het ‘mooswief’, dé mascotte van carnaval in Maastricht omhoog getakeld. In de verschillende dorpen en steden heeft ieder een eigen mascotte.

Voor alle vierders, heel veel plezier alvast. Zie ik jullie in de polonaise?

Liefs,
Fleur